Hoe duurzaam is biomassaproductie eigenlijk?

De EU wil het gebruik van fossiele brandstoffen verlagen en meer biomassa inzetten voor energieproductie. Om negatieve impacts bij de productie van biomassa te voorkomen heeft de EU duurzaamheidseisen vastgelegd. In de huidige eisen zijn echter geen criteria voor sociale aspecten en water- grond- en luchtkwaliteit opgenomen.

CREM houdt zich sinds jaar en dag bezig met projecten die bijdragen aan duurzame productie van biomassa. Onlangs vond een project plaats gericht op palmolieproductie in Indonesië en een andere op het verbouwen van soja en suikerriet in Brazilië.

Sociale aspecten, water-grond-en luchtkwaliteit onderbelicht

Juist de sociale, water-grond-en luchtkwaliteit issues in de biomassaproductie zorgen voor negatieve gevolgen. Het is daarom van groot belang deze impacts beter te monitoren en te documenteren. Ook moeten de EU-criteria om duurzaamheid van biomassaproducten aan te tonen aangescherpt worden.

Impact op lokale bevolking

In samenwerking met lokale organisaties en gemeenschappen is geïdentificeerd welke (lokale) impacts er spelen als gevolg van de productie van biomassa. In Brazilië (soja/suikerriet) gaat het om ontbossing, bodem-, water- en luchtverontreiniging (door gebruik van landbouwchemicaliën) en daaraan gerelateerde gezondheidsproblemen, verlies van land, marginalisering van kleinschalige landbouw en verlies van lokale voedselproductie. In de palmolieproductie in Indonesië treffen de negatieve gevolgen voornamelijk de lokale bevolking; verlies van land, inkomen en bestaan (voedsel, medicijnen en materialen) met vele conflicten als gevolg. Ook verlies van cultuur, vervuiling en schending van mensenrechten (discriminatie, geweld, geen recht tot organiseren) komt veelvuldig voor.

Monitoren van impacts

Monitoring van impact vindt nauwelijks plaats. In Mato Grosso, Brazilië, ontbreken vaak belangrijke data over waterkwaliteit of gezondheidsproblemen in de publieke statistieken. In samenwerking met lokale partners is een systeem ontwikkeld om de impacts te monitoren. Voor het project in Indonesië is een lijst met indicatoren voor sociale issues ontwikkeld. Hiervoor zijn lokale gemeenschappen in Kalimantan geïnterviewd en voerde CREM een deskresearch uit. In een samenvattend document voor beleidsmakers, bedrijven en auditors staat beschreven hoe zij met deze sociale issues om moeten gaan

CREM werkte in deze projecten samen met Oxfam Novib en het NCIV (Nederlands Centrum voor Inheemse Volken).

Contactpersoon: Jolanda van Schaick